ελαχιστες αγιογραφιες

Ελάχιστες αγιογραφίες έχουν σήμερα ψυχή

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΙΔΑΛΗ

Μια σύγχρονη μεταβυζαντινή προσέγγιση στον κόσμο των εικόνων. Χρώματα φωτεινά και ζεστά που αποτυπώνουν ιερά πρόσωπα μεταξύ γης και ουρανού, αποπνέοντας μια αίσθηση ευγένειας και θαλπωρής.

«Νυμφίος»: ένα από τα έργα της έκθεσης Εικαστικός με ξεχωριστή έφεση στην αγιογραφία, η Τίνα Μάσχα παρουσιάζει την καινούργια της έκθεση «Στο πέρασμα των αιώνων», που εγκαινιάζεται απόψε στις 8 μ.μ. στην αίθουσα τεχνών «Γ. Καρύδης» στη Φιλοθέη (Αριάδνης 13 και Νιόβης, τηλ.: 210-6749860) και θα διαρκέσει έως τις 10 Απριλίου.
Η εικαστική προσέγγιση των εικόνων σας βασίζεται στη βυζαντινή τέχνη. Πού δίνετε περισσότερη έμφαση;
«Ξεκινώντας αυτή τη σειρά δεν θέλησα να αλλάξω ούτε τα πρόσωπα ούτε τις συνθέσεις. Η διαφορετικότητα της "αγιογραφίας" μου έγκειται στο γεγονός ότι παρασύρω τον θεατή μέσω της τεχνικής και του χρώματος στην επαφή με τον εαυτό του. Εμφαση δίνω στις ματιές των "Πορτρέτων" μου. Είναι τα παράθυρα που αφήνουν το Φως να σε ζεστάνει».
Ο τίτλος «Στο πέρασμα των αιώνων» έχει μια ιδιαίτερη σημασία;
«Ναι, θέλω να δείξω την πορεία των ανθρώπων στην αναζήτηση και επαφή τους με το Θείο. Από την εποχή που ο άνθρωπος άρχισε να αστικοποιείται και να "ξεφεύγει" από τις Θεότητες-Πνεύματα, αναζητεί, αναρωτιέται... Νιώθει τον εγκλωβισμό της ψυχής στο σώμα του και αποζητά την απελευθέρωση-λύτρωση που μόνο μέσω της Σταύρωσης-Ανάστασης επιτυγχάνεται. Η ψυχή του από τη στιγμή που γεννιέται φυλακίζεται στον Σταυρό του σώματος. Η υλική ύπαρξη του ανθρώπου σχηματίζει τον Σταυρό (αν σταθούμε όρθιοι με τα χέρια ανοιχτά, έχουμε την ακριβή στάση). Για να επιτευχθεί λοιπόν η Ανάσταση, η "Ανω-Στάση", χρειάζεται η υπέρβαση της ύλης. Γι' αυτό και ανά τους αιώνες, ο Υιός του Θεού γεννιέται από Γήινη Μήτρα και Ουράνιο Σπέρμα... Στο πέρασμα των αιώνων σταυρώνεται και ανασταίνεται, μια εξακολουθητική κίνηση μεταξύ γης και ουρανού. Μυείται και μυεί στη μόνη αλήθεια, το Φως. Για να απελευθερωθεί και να ελευθερώσει».
Η ενασχόλησή σας με τις εικόνες από πού πηγάζει; Η χιώτικη καταγωγή σας έχει παίξει ρόλο;
«Εφυγα από τη Χίο στην εφηβεία μου, ως εκ τούτου η μνήμη μου έχει συγκρατήσει τα ψηφιδωτά της Νέας Μονής, τις κατεστραμμένες τοιχογραφίες από τους Τούρκους μαζί με την ενετική τεχνοτροπία. Ολα αυτά συνυπάρχουν κατασταλαγμένα μέσα από την εικαστική μου πορεία και ξεχύνονται ως χρώμα-τεχνική σηματοδοτώντας την τελευταία μου δουλειά. Το ότι ήθελα να περάσω στον θεατή τη θαλπωρή και τη θεραπευτική δύναμη της εικόνας, να ακουμπήσω ψυχές προσφέροντάς τους τη γαλήνη ήταν η αφορμή. Για να επιτύχω το επιθυμητό αποτέλεσμα, έπρεπε να "καθαρίσω" τη δική μου ψυχή, αδειάζοντας ό,τι "σκουπίδι" είχε μαζέψει. Καταδύθηκα στις χρωματικές αρμονίες της πηγής που επέδρασε ως καθαρτήριο και ξεκίνησα το ταξίδι».
Οι ορθόδοξες χριστιανικές εικόνες εκτός από δέος και σεβασμό μπορούν να προσφέρουν και μια θαλπωρή, μια θεραπευτική δύναμη;
«Οπως αγιογραφούνται σήμερα, θα τολμήσω να πω ελάχιστες. Και αυτές οι ελάχιστες ξεχωρίζουν από την ψυχή που "καταθέτει" ο αγιογράφος. Οι εποχές έχουν αλλάξει. Το εμπόριο των εικόνων ακόμα και σε ιερούς ονομαζόμενους χώρους κατέστρεψε όλη την ενέργεια της επαφής. Από μόνες τους είναι κυριολεκτικά εικόνες, καλαίσθητες ή χωρίς αισθητική. Για να μπορέσουν να ανοίξουν τον δίαυλο επικοινωνίας με το Θείο και να λειτουργήσουν ως δέκτης της θεραπευτικής δύναμής του, βοηθώντας τον άνθρωπο που λόγω της υπόστασής του χρειάζεται στήριγμα, πρέπει να "φορτιστούν" με αγνή καθαρή ενέργεια, που μόνο ο αγιογράφος μπορεί να τη δώσει».